Đặc sản Hà Giang: Những món ngon của xứ sở hoa tam giác mạch

Đặc sản Hà Giang luôn là thức quà nức lòng du khách gần xa không chỉ bởi cái tên mà còn ở nét đẹp văn hóa bản làng được lồng vào ẩm thực địa phương. Hơn nữa, thiên nhiên cũng ưu đãi nơi đây với nhiều nguyên liệu quý, tạo nên nét ẩm thực đặc trưng. Cùng KKday khám phá các món ngon Hà Giang nhé!

sông nho quế
Sông Nho Quế. | Credit: @oanhvuthikim.

1/ Cháo ấu tẩu ấm người, giải cảm

Ấu tẩu là loại củ đặc trưng của Hà Giang, chứa độc tố. Nhưng qua chế biến tài tình, người H’Mông đã biến chúng thành món ăn bổ dưỡng, chữa cảm mạo, đau nhức,…

Làm món này khá công phu đấy nhé! Trước tiên, người nấu sẽ khử độc củ ấu bằng cách ngâm chúng vào nước vo gạo, rồi ninh tầm 4-5 tiếng. Sau đó đem tán nhuyễn, nấu cùng nước hầm xương và gạo nếp cái hoa vàng pha một ít gạo nếp tẻ. Cháo khi chín sẽ được múc ra bát ăn kèm thịt nạc băm, muối, tiêu và hành hoa.

đặc sản hà giang
Cháo ấu tẩu – Món ngon đặc trưng của Hà Giang. | Nguồn: Sưu tầm.

Món này ăn khá lạ miệng luôn. Bát cháo có vị béo bùi pha lẫn chút đắng của ấu tẩu, mùi thơm ngon từ trứng gà và các loại rau gia vị ăn kèm. Nhưng mách nhỏ bạn nè, trước khi ăn nên thử một ít cháo ở đầu lưỡi nhé. Nếu cảm giác hơi tê thì ấu tẩu có thể nấu chưa kỹ, còn độc tố. Vẫn bình thường thì thưởng thức ngay nhé!

cháo ấu tẩu
Cháo ăn kèm với thịt băm, trứng gà, tía tô và hành hoa. | Credit: @imkatherineliuhuong.
  • Địa chỉ gợi ý: Quán Hương – QL2, Thị xã Hà Giang, TP. Hà Giang.
  • Giá tham khảo: 25.000 – 50.000VNĐ/bát.

2/ Thắng Cố mang hương vị Tây Bắc

Thắng Cố có nghĩa là canh thịt, theo truyền thống được chế biến từ thịt ngựa. Ngày nay, để phù hợp với khách du lịch, chủ quán đã thay thế nguyên liệu bằng thịt trâu, bò, lợn. Người dân nơi đây cũng dùng nội tạng bò để nấu, vì thịt ngựa rất khó mua. Món này có mùi ngai ngái đối với những người lần đầu nếm thử, nhưng càng ăn càng ghiền đấy nhé!

ẩm thực hà giang
Thắng cố – Đặc sản Hà Giang bạn nên thử một lần trong đời. | Nguồn: Sưu tầm.

Tinh túy của Thắng Cố đặc biệt ở nước dùng – được ninh từ xương và lục phủ ngũ tạng. Cùng 12 loại gia vị đặc trưng: hoa hồi, thảo quả và lá chanh,… tạo nên nồi nước hầm thơm ngon, bổ dưỡng. Còn lại là phần thịt sẽ được rán sơ qua rồi cho vào nước dùng để ninh mềm.

đặc sản hà giang
Nguồn: Sưu tầm.

Với cái vị bùi bùi của thịt, ngọt thanh và cay nhẹ từ nước hầm siêu ngon luôn nè. Món này sẽ hấp dẫn hơn khi bạn ăn kèm với mèn mén (cơm ngô), bánh ngô nướng và rượu ngô.

thắng cố
Thắng Cố Hà Giang. | Credit: @miiumiuuu.
  • Địa chỉ gợi ý: Chợ Đồng Văn vào sáng chủ nhật hàng tuần – Thị trấn Đồng Văn, Hà Giang.
  • Giá tham khảo: 25.000 – 50.000VNĐ/bát.

3/ Thắng Dền – Đặc sản Hà Giang cực bắt miệng

Thắng Dền được làm từ gạo nếp nương của huyện Yên Minh dẻo thơm, ngon ngọt. Không giống hạt gạo miền xuôi, loại này có hình dạng to, trắng và chắc hạt. Để làm Thắng Dền, người nấu sẽ giã nhuyễn và xay gạo nếp với nước ấm thành hỗn hợp bột mịn. Để ráo đến khi đặc và dẻo lại thì đem vo thành những viên tròn vừa ăn.

món ngon hà giang
Đặc sản Hà Giang – Thắng Dền. | Credit: @vyanuong.

Ngoài ra, người dân còn làm Thắng Dền có nhân đậu xanh, đậu đỏ,… để tăng thêm hương vị. Sau khi nấu nhừ đậu và sên thành khối, chúng được nhồi vào giữa lớp bột, vo tròn lại. Khi có khách đến thì mới bắt đầu luộc. Món này dẻo dẻo khá bắt miệng, có vị ngọt nhẹ và thoang thoảng hương thơm gạo nếp. Thêm vào một chút cay từ nước đường hoa mai nấu gừng và bùi béo của nước cốt dừa, vừng, lạc rang ngon khó cưỡng!

thắng dền
Thắng Dền ngũ sắc. | Credit: @hoen.igg.
đặc sản hà giang
Credit: @hoakemm__.
  • Địa chỉ gợi ý: Thắng Dền Bà Béo – 154 Trần Hưng Đạo, TP. Hà Giang.
  • Giá tham khảo: 25.000 – 50.000VNĐ/bát.

Xem thêm:

  • Thuê xe máy ở Hà Giang

4/ Phở chua – Đặc sản Hà Giang ăn hoài không chán

Phở chua là món điểm tâm của người Trung Quốc. Sau đó du nhập vào Việt Nam và ảnh hưởng đặc biệt tại các vùng Đông Bắc như Hà Giang, Lạng Sơn, Bắc Kạn,…

phở chua
Phở chua Hà Giang lạ miệng. | Credit: @kemnhanonline.

Được làm từ gạo nếp nương của Hà Giang, bánh phở sau khi tráng sẽ treo gác bếp để khói làm bánh dai hơn. Bên cạnh đó, nước sốt chua ngọt được làm từ giấm pha đường, thêm vào ít bột sắn, khuấy sền sệt cùng gia vị một cách đều tay. Kết hợp với vị đậm đà, lôi cuốn của thịt xá xíu, thịt quay, lạp xưởng, có thể thêm ớt xào để tăng độ cay khi ăn. Món này đặc biệt ngon khi dùng kèm với rau húng thơm, tỏi tươi, đu đủ nạo,… Tất cả tạo nên một hương, sắc, vị khiến du khách khó có thể từ chối.

đặc sản hà giang
Credit: @toccvangg.

Cách ăn đúng điệu của người H’Mông là uống thêm rượu ngô khi ăn phở chua. Bạn cũng nên thử nếu muốn trải nghiệm những nét văn hóa ẩm thực độc đáo này.

  • Địa chỉ gợi ý: Chợ Đồng Văn vào sáng chủ nhật hàng tuần – Thị trấn Đồng Văn, Hà Giang.
  • Giá tham khảo: 25.000 – 50.000VNĐ/bát.

5/ Bánh tam giác mạch thơm ngon

Tam giác mạch là một trong những loài hoa biểu trưng của vùng Đông Bắc Hà Giang. Và loại bánh này cũng từ đó mà trở thành một đặc sản của vùng. Khi đi chợ địa phương, bạn dễ bắt gặp những chiếc bánh xếp chồng với màu sắc khác nhau. Bánh tam giác mạch thường có màu tím nhạt với những chấm tím sẫm nổi lên. Còn bánh ngô tẻ màu vàng, màu trắng là bánh ngô nếp.

món ngon hà giang
Hàng bánh ở chợ phiên vùng cao. | Credit: @thuyvivupt.

Hạt tam giác mạch sau khi phơi khô đem xay thành bột nhuyễn mịn. Quá trình làm loại bánh này khá đơn giản. Bột được nhồi cùng nước lọc cho đến khi tạo thành một khối dẻo mịn thì được chia ra và cán dẹt cỡ một gang tay. Bánh sẽ được hấp chín sau đó đem đi nướng với than hồng vừa phải để có mùi thơm và ngon hơn khi ăn nóng.

đặc sản hà giang
Credit: @meo_ly.

Bánh có vị bùi béo, mềm xốp hòa với mùi hăng đặc trưng của tam giác mạch. Trong không khí se lạnh của Hà Giang mà ngồi cạnh bếp than hồng nhâm nhi chiếc bánh nóng hổi, thơm ngon thì còn gì bằng. Ngoài ra, bạn cũng có thể ăn kèm món bánh này với Lợn cắp nách và Thắng Cố,…

bánh tam giác mạch
Credit: @nhudangwj.
  • Địa chỉ gợi ý: Chợ Du Già vào sáng thứ 6 hàng tuần – Huyện Yên Minh, Hà Giang.
  • Giá tham khảo: 15.000VNĐ/chiếc.

Xem thêm:

  • [3N2Đ] Tour Hà Giang – Cao nguyên đá kỳ vĩ
  • [Tour 3 Ngày] SUP & Trek Tour – Hành trình đến vùng biên cương Hà Giang

6/ Thịt trâu gác bếp ươm mùi khói củi

Khô trâu là đặc sản mà mỗi khi nhắc, bạn sẽ nghĩ ngay đến Hà Giang vì chính món ăn này đã đi khắp nơi để quảng bá hình ảnh đặc trưng nơi đây. Dù là miền ngược hay xuôi cũng đều thích. Món này được làm từ thịt bắp trâu tẩm ướp muối, tiêu, gừng, ớt và mắc khén cho thấm vị. Rồi treo giàn bếp, hun khói từ củi cây rừng trong 2 tháng cho khô lại. Vì vậy, thịt trâu gác bếp có màu nâu đen và mùi ám khói.

ẩm thực hà giang
Đặc sản được làm từ thịt bắp trâu tươi. | Credit: @bovangsonla.
thịt trâu gác bếp
Credit: @bovangsonla.

Thịt trâu khô có vị ngọt hòa quyện cùng mùi thơm từ khói củi cây rừng và chút cay nồng của tiêu ớt, chút thơm lạ của mắc khén. Sẽ khiến bạn xao xuyến muốn ăn mãi không thôi!

đặc sản hà giang
Món này được bán rộng rãi tại các phiên chợ vùng cao. | Nguồn: Sưu tầm.
  • Địa chỉ gợi ý: Chợ đặc sản Hà Giang – Tổ 2, Thị trấn Tam Sơn, Quản Bạ, Hà Giang.
  • Giá tham khảo: 420.000VNĐ/500gr.

7/ Lạp xưởng gác bếp – Đặc sản Hà Giang

Lạp xưởng còn có tên là lạp sườn vì nhiều vùng miền có cách gọi khác nhau. Món ăn được người dân làm ra và gác lên bếp để bảo quản thịt được lâu hơn. Món ăn ngậy thịt lại mang mùi khói bếp quyện hương mắc mật tạo thành nét riêng khiến người ăn nhớ đậm ghi sâu.

đặc sản hà giang
Nguồn: Sưu tầm.

Làm lạp xưởng phải là lòng non mới ngon. Sau khi rửa sạch bằng rượu trắng thì lộn ngược ruột ra và nhét một đầu phễu vào, thổi cho ruột căng phồng lên như bong bóng. Nhân lạp xưởng là thịt thăn hoặc nạc vai, nạc mông băm nhỏ, ướp với gia vị, hành giã nhuyễn phi thơm, và đặc biệt không thể thiếu hạt mắc khén. Hun khói trên gác bếp từ 12-14 giờ.

ẩm thực hà giang
Lạp xưởng Hà Giang. | Credit: @anhsausaigons.
  • Địa chỉ gợi ý: Chợ Xín Mần vào sáng thứ 7 hàng tuần (Trung tâm Thị trấn Cốc Pài, Hà Giang).
  • Giá tham khảo: 250.000 – 280.000VNĐ/500gr.

8/ Mật ong bạc hà dịu mát cuống họng

Nhắc đến núi rừng thì không thể thiếu được những chai mật ong bạc hà có tại Hà Giang. Đây là thức quà có hương vị đặc biệt bởi chúng được khai thác từ những con ong hút mật ở nhụy hoa bạc hà. Ong cho lượng mật tốt nhất vào cuối thu – đầu đông (khoảng tháng 10). Trong danh sách mật ong, đây được xem là loại ngon nhất.

thiên nhiên hà giang
Ong hút mật hoa bạc hà. | Nguồn: Sưu tầm.

Loại này có màu vàng chanh hoặc xanh olive. Mật có độ sánh óng, đặc quện pha lẫn chút hương thơm mát dịu của hoa bạc hà. Sử dụng mật ong này thường xuyên rất có lợi cho sức khỏe như tăng sức đề kháng, hỗ trợ tiêu hóa, chữa ho và viêm họng,…

đặc sản hà giang
Mật ong bạc hà có màu vàng chanh hoặc xanh olive. | Credit: @bahoangthn2512.
  • Địa chỉ gợi ý: HTX Mật ong bạc hà – Tổ 2, Thị trấn Mèo Vạc, huyện Mèo Vạc, Hà Giang.
  • Giá tham khảo: 340.000VNĐ/lít.

9/ Rượu ngô thơm vị kê ngọt ngay đầu lưỡi

Rượu ngô là thức uống gần gũi với người dân vùng cao nguyên đá. Trong gia đình bao giờ cũng có dăm ba lít đến vài chum rượu để uống dần hoặc đãi khách. Vì Hà Giang có khí hậu mát mẻ mùa hè, tuyết rơi mùa đông nên người dân có thói quen uống rượu ngô để giữ ấm cơ thể. Rượu có mùi đặc trưng của ngô, thơm nồng và vị ngọt dịu không quá gắt.

rượu ngon hà giang
Credit: @trankhoinguyen_.

Rượu ngô có 2 loại: rượu ngô tím và vàng. Cách nấu khá cầu kỳ. Ngô tẻ hạt sau khi thu hoạch được chọn lọc, bỏ hạt lép, hỏng để chất lượng rượu không bị suy giảm. Sau khi phơi khô thì cho vào chảo bung liên tục 20-24 giờ. Tiếp tục trộn men lá (loại men đặc biệt được làm nên từ 30 loại lá thuốc địa phương) và ủ trong thùng chứa 5-7 ngày.

rượu ngon hà giang
Nguồn: Sưu tầm.
đặc sản hà giang
Ngô tím ngâm rượu. | Credit: @taonguyen210194.
  • Địa chỉ gợi ý: Cao nguyên đá Food – Số 5, Tổ 10, Việt Lâm, Vị Xuyên, Hà Giang.
  • Giá tham khảo: 79.000VNĐ/lít.

10/ Chè Shan Tuyết lợi cho sức khỏe

Cây chè Shan bén rễ rồi sinh trưởng thành thân cổ thụ trên các sườn núi cao Tây Bắc cheo leo. Cây ít tuổi cũng trên một trăm năm, trong khi cây nhiều tuổi từ vài trăm đến cả nghìn năm. Chè có búp to màu trắng, dưới lá chè có phủ một lớp lông tơ mịn như tuyết nên được gọi là chè Shan Tuyết.

thiên nhiên hà giang
Đường đến rừng chè cổ thụ. | Nguồn: Sưu tầm.

Đường đi hái chè rất gian nan, người dân phải men theo sườn núi cao đến 1200 mét rồi trèo lên ngọn cây hái búp chè vào sáng sớm. Lá chè tươi thu hoạch xong phải sao ngay để giữ độ tươi ngon của búp chè trong sương sớm. Cây chè mỗi năm thu hái được ba vụ, vụ chè mùa xuân cho chất lượng tốt nhất.

thiên nhiên hà giang
Hái chè Shan trên ngọn cây cổ thụ. | Nguồn: Sưu tầm.

Nước chè trong veo, có màu vàng như mật ong. Nhâm nhi một chén trà ta sẽ cảm nhận được hương thơm dịu, vị hơi chan chát nơi đầu lưỡi nhưng sau đó là vị ngọt thanh sẽ lan toả khắp khoang miệng. Chè Shan Tuyết uống thường xuyên có tác dụng thanh nhiệt, mát gan,… Được nhiều người trong giới thưởng chè đánh giá cao và tin dùng.

đặc sản hà giang
Chè Shan Tuyết. | Nguồn: Sưu tầm.
  • Địa chỉ gợi ý: Chiến Hảo – Tấn Xà Phìn, Nậm Ty, Hoàng Su Phì, Hà Giang.
  • Giá tham khảo: 70.000 – 140.000VNĐ/kg.

Trên đây là những đặc sản Hà Giang mà KKday gợi ý cho bạn thưởng thức và mua về làm quà. Nơi này không chỉ có cảnh đẹp mà còn nhiều món ngon, lạ miệng. Nếu có dịp nếm thử rồi sẽ đọng lại dư vị món ăn và nhớ mãi không thôi. Hy vọng bạn sẽ có trải nghiệm đáng nhớ tại Hà Giang nhé!

Kinh nghiệm du lịch Hà Giang:

  • Du lịch Hà Giang – Cẩm nang khám phá vùng đất “Triệu like”
  • Mùa hoa Tam Giác Mạch Hà Giang: Bí kíp chinh phục cho bạn đi lần đầu
  • Bản đồ du lịch Hà Giang: 4 cung đường chính, đi qua các điểm check-in

Ruby Nguyen